Nomogram đánh giá nguy cơ viêm phổi nặng ở trẻ em
Đánh giá 8 yếu tố lâm sàng và cận lâm sàng để tính tổng điểm (0-300), quy đổi xác suất và nhận khuyến nghị cho bác sĩ cùng gia đình.
1) Nhập thông tin
Thời gian mắc bệnh > 3 ngàyGiải thích: Trẻ đến viện muộn (>3 ngày từ khi khởi phát) thường có viêm lan rộng và đáp ứng điều trị chậm.
- Cách ghi nhận: Số ngày từ lúc khởi bệnh đến khi nhập viện ghi trong hồ sơ.
- "Có" nếu >3 ngày; "Không" nếu <=3 ngày.
CRP > 40 mg/LGiải thích: CRP cao phản ánh viêm toàn thân mạnh, liên quan đến nguy cơ viêm phổi nặng.
- Cách ghi nhận: Kết quả xét nghiệm CRP trong 24 giờ đầu nhập viện.
- "Có" nếu CRP > 40 mg/L; "Không" nếu <=40 mg/L.
Tỷ lệ NLR > 3Giải thích: NLR cao biểu hiện viêm hệ thống mạnh và dự báo diễn tiến nặng.
- Cách ghi nhận: Dựa vào kết quả công thức máu lúc nhập viện.
- "Có" nếu NLR > 3; "Không" nếu <=3.
Tuổi <= 12 thángGiải thích: Trẻ dưới 1 tuổi có đường thở nhỏ, dự trữ hô hấp kém, dễ diễn tiến nặng.
- Cách ghi nhận: Thông tin tuổi trong hồ sơ nhập viện hoặc giấy khai sinh.
- "Có" nếu trẻ <=12 tháng; "Không" nếu lớn hơn.
Nơi sống nông thônGiải thích: Hạn chế tiếp cận y tế làm tăng nguy cơ biến chứng.
- Cách ghi nhận: Địa chỉ thường trú trong hồ sơ hoặc khai báo của gia đình.
- "Có" nếu trẻ sống tại nông thôn; "Không" nếu sống ở thành thị.
Suy dinh dưỡng (CN/CC < -2 SD)Giải thích: Suy dinh dưỡng làm giảm miễn dịch và kéo dài điều trị.
- Cách ghi nhận: Đo cân nặng, chiều cao và tính Z-score theo chuẩn WHO/BYT 2016.
- "Có" nếu Z-score < -2; "Không" nếu Z-score >= -2.
Sinh non hoặc nhẹ cân (< 2.500 g)Giải thích: Phổi chưa trưởng thành làm tăng nguy cơ viêm phổi nặng.
- Cách ghi nhận: Sổ sinh hoặc hồ sơ sản khoa ghi lại cân nặng lúc sinh và tuổi thai.
- "Có" nếu sinh non hoặc cân nặng <2.500 g; "Không" nếu đủ tháng và >=2.500 g.
Viêm phổi tái phátGiải thích: >=2 đợt/năm hoặc >=3 đợt bất kỳ, giữa các đợt X-quang phổi bình thường.
- Cách ghi nhận: Hồ sơ bệnh án và khai thác tiền sử tại thời điểm nhập viện.
- "Có" nếu thỏa định nghĩa trên; "Không" nếu chưa đủ tiêu chuẩn.
Hoàn tất lựa chọn cho cả 8 yếu tố để tính tổng điểm và xem khuyến nghị.